بلاگ (8)

دکتر مصطفی ذوالفقار طلب مشاور دستیار ویژه رئیس جمهور در امور اقوام و اقلیت‌های دینی و مذهبی با حجت الاسلام حکمتعلی مظفری رئیس شوراهای حل اختلاف کشور روز دوشنبه مورخه 1398/09/11 دیدار و گفتگو کرد.
ذوالفقارطلب در این دیدار با اشاره به برخی از ظرفیت‌های دستیاری ریاست جمهوری از جمله معرفی و شناسایی مناطق مورد نیاز برای ایجاد شعبه‌های شوراهای حل اختلاف در مسائل اهل سنت و تأمین کارشناسان فقهی و حقوقی اهل سنت و ایجاد ارتباط بین دولت و شوراهای حل اختلاف اظهار کرد: با توجه به اهمیت والای نهاد شوراهای حل اختلاف در حل خصومات در مناطق قومی – مذهبی براساس تحقیقات میدانی و گزارشات واصله از ساختار و عملکرد این نهاد در راستای انسجام ملی و وحدت اسلامی به ضرورت بررسی و حل چهار مسأله عمده زیر از طرف این نهاد تصریح نمود:
۱- با عنایت به اینکه معمولاً دبیران و اعضای شوراهای حل اختلاف توسط روسای محترم دادگستری‌ها انتخاب می‌شوند و از طرفی عدم حضور اهل سنت در بدنه دادگستری موجب شده تا در شهرهای بزرگ سنی نشین، تعداد دبیران واعضای شوراهای حل اختلاف اهل سنت به نسبت جمعیت‌شان بسیار ناچیز باشد. در حالی که حضور موثر اقوام و مذاهب در این نهاد مردمی، تاثیر بالایی در پیشبرد وحدت ملی و دینی دارد.
بر این مبنا پیشنهاد می‌گردد با توجیهات لازم، روسای محترم کل دادگستری استان‌ها و معاونان محترم قضایی‌شان در امور شوراهای حل اختلاف، توازن مذهبی و قومی در انتخاب دبیران و اعضاء را رعایت نمایند.
۲- براساس تحقیقات میدانی، در کل کشور فقط یک نفر قاضی شورای اهل سنت وجود دارد. به دلیل ناتوانی دانش آموختگان مناطق حاشیه‌ای کشور در رقابت با مرکز نشینان در آزمون‌های قضاوت، پیشنهاد می‌گردد فارغ‌التحصیلان حوزوی ودانشگاهی اهل سنت در یک پروسه جذب بدون آزمون، به عنوان قاضی شورا استخدام شوند.
3- با توجه به وجود جمعیت قابل ملاحظه‌ای از اهل سنت در تهران و حومه (دماوند، شهرک دانش، رباط کریم) کرج و آبیک قزوین پیشنهاد می‌گردد که شعبه‌های خاص برای شوراهای حل اختلاف در موضوع اهل سنت دایر گردد. دستیاری ریاست جمهوری در امور اقوام و اقلیت‌های دینی و مذهبی آمادگی خود را برای همکاری در این امر از قبیل تأمین کارشناسان فقه و حقوق در حوزه اهل سنت اعلام می‌دارد.
4- تلاش در جهت ارتقای پاداش اعضای شوراهای حل اختلاف
در ادامه این دیدار مظفری، دستیاری ریاست جمهوری را ظرفیت مناسبی برای همکاری دو جانبه دانست.
رئیس شورای حل اختلاف کشور بیان داشت: مکاتب مختلف مشترکات فراوانی با همدیگر دارند. دین اسلام با وجود کاملترین دین اما برداشت‌های متفاوتی از آن وجود دارد. اختلاف آراء نشان از بالندگی دین دارد. فکرها و نگرش‌ها باید بلند باشد تا تصمیمات متعالی گردد. کرامت انسانی از جمله ارزش‌های والای انسانهاست که باید بر آن در عدالت‌ محوری تأکید داشت. علما و مسؤولین در ایجاد وحدت، نقش بارزتری نسبت به دیگر اقشار جامعه دارند. چون آنان الگوی جامعه و نهادهای مختلف هستند.
مسائل تخصصی و اختلافی را نباید در منابر و مراکز عمومی بیان کرد تا موجب فتنه و تفرقه‌انگیزی نگردد. کدام دین با توهین پیشرفت کرده است. هر آنکس که توهین می‌کند مسلم است که دستش خالی از استدلال است. ما باید یاد بگیریم که در مسائل اقتصادی حتی در درون یک مذهب «گفتگو» کنیم.
مظفری درباره پیشنهادات مشاور دستیار ویژه رئیس جمهور بیان کرد که:
اولاً- درباره دغدغه شما ناظر بر چینش شعب شوراهای حل اختلاف در مراکز استانهای سنی نشین و استفاده از علما و شخصیت‌ها و کارشناسان اهل سنت در این جایگاه، این موضوع را در دستور کار قرار می دهیم. در رویکرد صلح و سازش نکته قوت آن است که از خود اهل سنت در مناطق سنی‌نشین در شوراهای حل اختلاف استفاده کرد. حتی تصمیم بر آن داریم که مسائل اتباع خارجه بخصوص اتباع افغانی توسط علماء و شخصیت‌های خودشان در شوراهای حل اختلاف حل گردد.
ثانیاً- در موضوع ایجاد شوراهای حل اختلاف در مناطق سنی‌نشین تهران و دیگر مناطق ایران، می‌توان گفت که این امر ضروری است با معرفی و شناسائی این مناطق، می‌توان به ایجاد شعبه‌های مورد نظر مبادرت کرد. ولی باید توجه داشت در راستای سیاست‌ حل مشکل اعضای شوراهای حل اختلاف، اصل بر عدم افزایش شعبه‌هاست و در صورت احساس نیاز به ایجاد شعبه‌های معدود در مناطق سنی‌نشین کشور می‌توان به اخذ مجوز آن مباردت نمود.
ثالثاً – در موضوع استفاده از روحانیون و فارغ‌التحصیلان دانشگاهی اهل سنت بدون آزمون و یا آزمون اختصاصی باید گفت که رئیس قوه قضائیه نیز نسبت به این قضیه واقف هستند و در سفر استانی رئیس محترم قوه قضائیه به استان کردستان نیز این قضیه مورد تأیید قرار گرفت و می‌توان این پیشنهاد را پیگیری نمود.
رابعاً- در موضوع ارتقای پاداش اعضای شوراهای حل اختلاف باید به یک موضوع توجه نمود و آن اینکه حدود 35000 عضو در شوراهای حل اختلاف در کشور داریم که حدود 20.000 از آنان بازنشسته دولت هستند و به دلیل بازنشستگی حقوق بگیر نیستند و به آنان فقط پاداش تعلق می‌گیرد ولی برای بقیه اعضاء که جوانانی هستند که هر چند به طور افتخاری مشغول به خدمت هستند سعی بر آن می‌شود که مقدمات جذب رسمی آنان فراهم گردد تا حداقل به اندازه قانون کار مستحق حقوق گردند و دولت و مجلس باید در این زمینه کمک کنند تا زمینه استخدام آنان فراهم شود.
در پایان این مذاکره مقرر شد که هر کدام از بندهای فوق‌الذکر با تشکیل کمیته‌ای مشترک از دستیاری ویژه رئیس جمهور و مرکز شوراهای حل اختلاف کشور پیگیری و عملیاتی گردد.

کنفرانس بین المللی «ظرفیت های راهبردی آموزه های اسلام در تحقق هم‌زیستی مسالمت آمیز» به همت دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران برگزار می شود.

 بنابر این گزارش، نهادینه سازی فرهنگ انسجام و همزیستی مسالمت آمیز در جهان اسلام،  شناخت مبانی نظری وحدتگرا در همزیستی مسالمت آمیز،  دستیابی به راه کارهای انسجام بخش در تحقق همزیستی مسالمت آمیز از منظر فرهیختگان جهان اسلام، بازشناسی ظرفیت های اندیشمندان وحدت گرای اسلامی در تحقق همزیستی مسالمت آمیز، همشناسی و درک متقابل متفکران جهان اسلام از یکدیگر و شناخت عوامل واگرا و نقش آن در عدم تحقق همزیستی مسالمت آمیز اهدافی است که در برگزاری این همایش دنبال می شود.

 محورهای این همایش به شرح ذیل است:

 * محور اول: مبانی، اصول و جایگاه همزیستی مسالمت‌آمیز در آموزه‌های اسلامی

اهداف همایش:

• نهادینه سازی فرهنگ انسجام و همزیستی مسالمت آمیز در جهان اسلام.
• شناخت مبانی نظری وحدتگرا در همزیستی مسالمت آمیز.
• دست یابی به راه کارهای انسجام بخش در تحقق همزیستی مسالمت آمیز از منظر فرهیختگان جهان اسلام.
• بازشناسی ظرفیت های اندیشمندان وحدت گرای اسلامی در تحقق همزیستی مسالمت آمیز.
• همشناسی و درک متقابل متفکران جهان اسلام از یکدیگر.
• شناخت عوامل واگرا و نقش آن در عدم تحقق همزیستی مسالمت آمیز.

تقویم همایش:

آخرین مهلت ارسال چکیده مقالات
1398-03-02
تاریخ اعلام نتیجه داوری چکیده مقالات
1398-03-04
تاریخ شروع ارسال مقالات کامل
1398-03-05
آخرین مهلت ارسال مقالات کامل
1398-03-15
تاریخ برگزاری کنفرانس
1398-04-05

ریاست این کنفرانس را دکتر مصطفی ذوالفقارطلب، استادیار دانشگاه تهران بر عهده دارد و دکتر محمد جمالی، استادیار دانشگاه تهران، مولوی عبیدالله موسی زاده، مدرس حوزه، جمال اسماعیلی، پژوهشگر مدیریت آموزشی و فرهنگی، حیدر علی باقریان، کارشناس ارشد مسائل قومی- مذهبی، عبدالوهاب شهلی بر، پژوهشگر علوم اجتماعی و احمد فلاحی، استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج اعضای شورای سیاستگذاری همایش را تشکیل می دهند.

سايت همايش: scitpc.ut.ac.ir

تلفن تماس دبيرخانه: 88736992-021

محل برگزاري: دانشگاه تهران

تفرقه و اختلاف مذموم از خصائص جامعه توسعه نیافته است. در جوامع توسعه یافته که در بستر فرهنگ و تمدن متعالی پدید می‌آید، افراد جامعه بشری آن دارای تعامل مثبت و زندگی مسالمت آمیز می‌باشند.

دکتر ذوالفقارطلب مشاور دستیار رئیس جمهور در سی‌ودومین نشست شنبه‌های انقلاب که با موضوع «وحدت مذاهب اسلامی» در حضور رسانه های ملی و فعالان فضای مجازی در دبیرخانه شورای برنامه ریزی مدارس علوم دینی اهل سنت برگزار شد، بیان داشت: جامعۀ توسعه یافته در بستر تمدن متعالی پدید می‌آید و در جوامع توسعه یافته، افراط، تمییز و خشونت جایگاهی ندارد. سرزمین ایران از دیر زمان سرزمین تمدن خیز بوده است و اسلام با ورود خویش به این سرزمین توانست از تمدن پویای ایران بهره مند گردد و در تمدنهای دیگر از جمله تمدن ایرانی تأثیر مثبت داشته باشد.

 تمدن عبارتست از مجموعه اندوخته های معنوی و مادی جامعه انسانی که اغلب از بخش معنوی آن تعبیر به فرهنگ می گردد.

ذوالفقارطلب بیان داشت که تمدن هر جامعه، هنگامی به سوی اعتلاء و پیشرفت سوق داده می‌شود که دست کم دارای چهار ویژگی «نظام‌مندی»، «پویایی»، «شمول اندیشی» و «همبستگی» باشد. بدین معنا که تمدن پویا باید در بعد مادی و معنوی خود دارای برنامه مشخصی باشد که با اهداف اصلی خود همسویی داشته باشد و این، همان معنای نظام‌مندی تمدن است. در غیر این حالت چنین تمدنی راه را به بیراهه خواهد برد و افراط و تفریط در آن راه خواهد یافت و مراد از پویایی تمدن آن است که تمدن مورد نظر بتواند در شرایط زمانی و مکانی مختلف، نیاز های بشری را برآورده سازد. همان گونه که عنصر شمول اندیشی در تمدن پویا، ناظر بر این است که چنین تمدنی در تعاملات خویش، انحصارگر نباشد، بلکه در راستای اعتلاء و پیشرفت تمدن خویش – البته با رعایت اصول ثوابت – از تمدنهای دیگر نیز بهره می‌جوید.

وی افزود: یک تمدن پویا، جهت تحکیم مبانی و اعتلای خود نیازمند به همبستگی بین افراد و گروههای مختلف یک جامعه است. در تجربه کارشناسان انسجام و وحدت ملی، همبستگی بین مکاتب و مذاهب مختلف یک جامعه با عمل به یک قاعده قابل تحقق است؛ «تأکید بر مشترکات و پذیرش و تحمل تفاوتها».

این استاد دانشگاه تصریح نمود که جمهوری اسلامی، در مناطق قومی و مذهبی خدماتی را در راستای اعتلای فرهنگ و تمدن ایرانی – اسلامی ارائه داده است.

مشاور دستیار ویژه رئیس جمهور بیان داشت که بر اساس گزارش وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی حدود 152 نشریه و رسانه در سطح کشور با مدیر مسؤولی اهل سنت مجوز فعالیت دارند که البته بر اساس تحقیقات میدانی در بین نشریه های متعدد حدود 100 نشریه فعال هستند.

ذوالفقارطلب اظهار نمود که فعالیت دانشگاهی در مناطق قومی و مذهبی در سه بخش مجزا قابل بحث و بررسی است.

بخش اول: تأسیس واحدهای دانشگاهی اعم از دولتی یا غیر دولتی.

تعداد دانشگاههای ایران، 2792 واحد می باشد که از این تعداد تقریباً 403 واحد در مناطق اهل سنت نشین یا مناطق دارای ترکیب مذهبی است که رقم قابل ملاحظه ای است. به طور مسلم وجود دانشگاه‌های متعدد در یک منطقه آثار مثبتی را در پی دارد. از جمله اشتغال زائی و اعتلای فرهنگ.

بخش دوم: تأسیس رشته های دانشگاهی ناظر بر بعضی نیازهای مذهبی و فرهنگی

از جمله این رشته‌ها، رشتۀ زبان و ادبیات کردی تا مقطع کارشناسی ارشد در دانشگاه دولتی کردستان، مرکز کردستان شناسی در دانشگاه دولتی کردستان، رشته فقه شافعی دانشگاه کردستان و دانشگاه آزاد، تأسیس دانشگاه مذاهب اسلامی، دانشگاه ادیان و مذاهب در قم، مرکز مطالعات ادیان و اقوام در دانشگاه ارومیه. البته رشته فقه شافعی دانشگاه تهران سابقه بیش از نیم قرن دارد و کرسی فقه حنفی نیز به موازات رشته فقه شافعی در دانشگاه تهران وجود داشته ولی عملاً این رشته در دانشگاه تهران وجود ندارد و سعی بر آن است که این رشته نیز احیاء گردد.

بخش سوم:  جذب اساتید اهل سنت به عنوان هیأت علمی دانشگاهها

مشاور دستیار ویژه رئیس جمهور تصریح نمود که براساس گزارش مرکز جذب اعضای هیأت علمی وزارت علوم و سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی وزارت علوم، تنها آمار مدون به تفکیک مذهب، از سال 1389 تا 1397 می‌باشد. در این دوره هشت ساله 35612 استاد جذب دانشگاههای کشور شدند که از این میان فقط 274 نفر اهل سنت ملاحظه می شود که 8/0% (هشت دهم درصد) نسبت به کل اساتید پذیرفته شده می باشد که به نظر می‌رسد که بنابر ظرفیت موجود، نیاز به ارتقای سطح پذیرش دارد.

براساس این گزارش هم اکنون مجموع اساتید (اعضای هیأت علمی کشور) 80452 نفر می باشد که با تعمیم فرضی آمار دوره هشت ساله مذکور به کل دوران انقلاب که حدود 6/4 دوره است با دید خوشبینانه اصولاً 1270 استاد اهل سنت در کشور باید وجود داشته باشد که 6/1 (یک و شش دهم درصد) یعنی بالاتر از یک و نیم درصد نسبت به کل اساتید کشور است که رقم اندکی محسوب می‌شود و بر این اساس، سطح جذب اساتید اهل سنت کشور با توجه به ظرفیت مناسب باید به رقم بسیار بالایی ارتقاء یابد.

قابل ذکر است در بخش مدیریتی دانشگاهها بر اساس آمار مرکز جذب اعضای هیأت علمی از مورخه 89/06/01 تا 97/05/13 فقط (5) رئیس واحد دانشگاهی – بدون اشاره به نوع واحد دانشگاهی – گزارش شده است. امید است بر اساس ابلاغیه رئیس جمهور مبنی بر ضرورت بکارگیری شایستگان اهل سنت در مناصب مدیریتی، شاهد انتصاب مدیران گسترده ای از اهل سنت در سطح ملی و نیز مناطق قومی و مذهبی باشیم که حوزه دستیاری ویژه رئیس جمهور در امور اقوام و اقلیت های دینی و مذهبی در این راستا، گامهای بلندی برداشته است و رئیس جمهور نیز در نشست هیأت دولت در آبان‌ماه گذشته در راستای اجرای قانون بازنشستگی، به هیأت دولت توصیه مؤکدانه به بکارگیری شایستگان اهل سنت در مناصب دولتی نموده است و حوزه دستیاری نیز به معرفی شایستگان اهل سنت به وزارت خانه ها و سازمانهای متعدد مبادرت کرده و این روند از جهات مختلف ادامه دارد. به طور مسلم، خدمت به اهل سنت، خدمت به نظام محسوب می شود؛ به امید آنکه انسجام ملی سرزمین ایران اسلامی و اعتلای تمدن بزرگ اسلامی – ایرانی با گام های عملی، تحکیم و تقویت گردد.

مصاحبه رسانه ای دکتر ذوالفقارطلب مشاور دستیار ویژه رئیس جمهور در امور اقوام و اقلیت های دینی و مذهبی در سی و دومین نشست شنبه های انقلاب با موضوع «وحدت مذاهب اسلامی» در دبیرخانه شورای برنامه ریزی مدارس علوم دینی اهل سنت در تهران در مورخه 97/09/02 برگزار شد.

در این نشست که در تاریخ 30 ام تیرماه 1397 برگزار شد، مشاور دستیار ویژه رئيس جمهور در امور اقوام و اقليت‌هاي ديني و مذهبي به نقش تعامل فرهنگي بين تمدن‌هاي مختلف در اعتدال گرايي و زندگي مسالمت‌آميز تأكيد كرد.
به نقل از خبرگزاري تقريب، دكتر ذوالفقارطلب، استاد دانشگاه تهران و مشاور دستيارويژه رئيس‌جمهور بيان داشتند كه تعامل فرهنگي بين تمدن‌هاي مختلف در تداوم تمدن‌ها و زندگي مسالمت‌آميز بسيار مؤثر است و تأكيد كرد كه براي نيل به تعامل فرهنگي نياز است كه به شناسايي موارد هم‌گرايي در بين تمدن‌ها و بارز ساختن موارد همگرايي و عملياتي ساختن اين ظرفيت‌ها در بستر جوامع متعدد پرداخته شود. وي بيان داشت كه در موضوعات مورد اختلاف بين فرهنگ‌ها و تمدن‌هاي مختلف بايد از اصول متعدد از قبيل تسامح و مدارا البته با رعايت اصول توازن- بهره جست.
ذوالفقارطلب اظهار نمود كه براساس استقراء و تحقيقات ميداني ثابت شده است كه تنش‌ها و اختلافات مذموم از كوچكترين گروه بشري تا بزرگترين آن از طريق گفت‌وگو قابل رفع است.
وي همچنين در موضوع دو كشور ايران و هند افزود كه اين دو كشور در طول تاريخ در تعامل گرايي بين فرهنگ‌ها و تمدن‌هاي مختلف، الگوي جامعه بشري بوده‌اند، چه آنكه حضور پررنگ اقليت‌هاي ديني و مذهبي در اين دو سرزمین در ساليان متمادي بيانگر تعامل هم‌گرايانه و زندگي مسالمت‌آميز بين آنهاست.
ذوالفقارطلب درباره خصوصيت تمدن ايراني بيان داشت كه تمدن ايراني داراي ويژگي تركيب گرايانه است: تركيبي از فرهنگ باستان ايران و فرهنگ اسلامي. دو فرهنگ مذكور در اين سرزمين، تأثير متقابل داشته‌اند كه البته فرهنگ اسلامي در اين سرزمين از ظرفيت‌هاي ديگر فرهنگ‌ها بهره‌مند شده است؛ به طوري كه در اعتلا و رشد تمدن اسلامي مؤثر بوده است كه بر تمدن‌هاي ديگري نيز تأثير مثبت گذاشته است. وي افزود كه عملاً هجرت شخصيت‌هاي علمي و فرهنگي از ايران در قرون گذشته به سرزمين هند، فرهنگ اسلام را به بخشي از اين سرزمين انتقال داده است.
وي افزود كه سرزمين هند به دليل وجود اقليت‌هاي مختلف ديني و مذهبي و زندگي مسالمت‌آميز بين آنها، الگوي مناسبي براي ديگر ملت‌ها در اعتدال‌گرايي و زندگي مسالمت‌آميز است.
ذوالفقارطلب بيان داشت كه ضرورت وحدت بين مذاهب اسلامي و رعايت حقوق اقليت‌هاي ديني و مذهبي در اصول مصرح قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران و فتاواي مراجع مورد تأكيد فراوان قرار گرفته است.
ذوالفقارطلب تصريح نمود كه رشته فقه شافعي در دانشگاه تهران، سابقه بيش از نيم‌قرن دارد و رشته فقه حنفي نيز در برهه‌اي از زمان در دانشگاه تهران وجود داشته كه هم‌اكنون سعي بر آن است كه با همكاري مسؤولان، اين رشته در دانشگاه تهران احياء گردد.
مشاور دستيار ويژه رئيس‌جمهور اظهار داشت كه پس از انقلاب اسلامي، گامهاي ارزنده‌اي در تأسيس رشته‌هاي مذاهب اهل سنت و حتي دانشگاه‌ها، برداشته شده است كه دانشگاه مذاهب‌اسلامي در تهران و دانشگاه اديان و مذاهب در قم با رشته‌هاي تخصصي مذاهب مختلف و نيز رشته‌هاي فقه شافعي در برخي ديگر دانشگاه‌ها از جمله اين اقدامات مثبت است.
ذوالفقارطلب اظهار داشت كه با وجود اقدامات علمي ارزنده در راستاي وحدت اسلامي، ولي هنوز مشكلاتي وجود دارد كه اميد است به تدريج در آينده رفع گردد كه به نظرمي‌رسد كه عمدة‌ موانع و مشكلات، به نوع نگرش‌ها بر مي‌گردد.